Friday, July 24, 2009

آثار تحریم احتمالی بانک مرکزی بر تجارت ایران

سرمایه : سه شنبه گذشته برخی نمایندگان کنگره آمریکا طرحی را ارائه کردند که طی آن باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا تحریم های جدیدی را علیه بانک مرکزی ایران وضع کند.برخی نمایندگان، باراک اوباما را تحت فشار قرار داده اند تا در صورتی که تهران تا اواخر سال جاری میلادی برنامه های هسته ای خود را متوقف نکند، تحریم های اقتصادی شدیدتری بر ضد ایران وضع کند. یکی از این راهکارها تحریم بانک مرکزی ایران است.
تاکنون اغلب بانک های دولتی ایران همچون بانک ملی در تحریم قرار گرفته اند بنابراین کارشناسان معتقدند تحریم بانک مرکزی اولین تحریم بر ضد ایران نیست. تجربه های پیشین ایران و سایر موارد مشابه جهانی نشان می دهد کشورهای تحت تحریم، راه های برون رفت از معضل را به سرعت می یابند چنانچه در تحریم بانک های دولتی ایران که چند سالی است علیه ایران اعمال می شود نه تنها معاملات ایران با سایر کشورها متوقف نشد بلکه تجار با دور زدن قوانین تصویب شده برضد ایران در به سرانجام رساندن معاملات تجاری خود همواره موفق تر بوده اند اگرچه در این میان با موانعی نیز برخورد کردند.اما کارشناسان بانکی و اقتصادی معتقدند تحریم بانک مرکزی،ایران را در شرایط تازه ای قرار خواهد داد که خالی از هزینه نیست.شاهین شایان آرانی در گفت وگو با «سرمایه» درباره تبعات تحریم بر شبکه بانکی و اقتصاد ایران می گوید: «نخستین آثار تحریم نقدی شدن معاملات تجاری ایران با سایر کشورهاست و در اولین گام دریافت وجوه حاصل از فروش نفت توسط دولت با چالش جدی مواجه می شود.»اما برخی کارشناسان حوزه پولی و مالی معتقدند، پیش از این بسیاری از معاملات ایران به دلیل تحریم خزانه داری آمریکا و حتی سازمان ملل علیه بانک های ایران به صورت نقدی انجام می شد و افزودن تحریم بانک مرکزی به بانک های دولتی تنها معاملات پولی را نسبت به گذشته بسیار دشوارتر می کند.از نظر صاحب نظران بانکی تحریم بانک مرکزی ایران اگرچه ممکن است اما شناسایی و مصادره وجوهی که قرار است از طرف معامله کنندگان با ایران به حساب های بانک مرکزی در سایر کشورها ریخته شود برای آمریکاییان بسیار دشوار است زیرا ایران روابط تجاری خود را با آمریکا که منجر به شناسایی رد وجوه توسط آمریکاییان می شود مدت هاست کاهش داده است.از سوی دیگر اگر ایران واریزکننده وجوه باشد این وجوه قابل مصادره نیست اما اگر سایر کشورها به حساب های بانک مرکزی ایران پول واریز کنند در صورت شناسایی وجوه به طور حتم مصادره خواهند شد.به زعم کارشناسان در صورت تصویب تحریم علیه بانک مرکزی ایران و شناسایی وجوه، پول های کلانی به جیب آمریکاییان خواهد رفت چون حجم واریز وجوه به حساب های بانک مرکزی به دلیل انجام معاملات کلان مانند نفت بسیار قابل توجه است.تبعات تحریم در حوزه بازرگانی تحریم بانک مرکزی تجارت ایران را نیز نشانه می رود.برخی می گویند با تصویب تحریم بانک مرکزی ایران نقل و انتقال پول نسبت به زمانی که تنها بانک های ایرانی با تحریم مواجه بودند سخت تر می شود و برای ردوبدل کردن پول دیگر نمی توان از شیوه های عیان استفاده کرد، همین امر هزینه کار را افزایش می دهد اما معاملات تجاری ایران کاهش نمی یابد. بنابراین این نوع تحریم بسیار جدی به نظر می رسد. کل صادرات و واردات ارزی ایران در سال حدود 120 میلیارد دلار است و مبادلات مالی که این حجم از معاملات را حمایت می کند حدود 9 تا 10 برابر یعنی تقریباً هزار میلیارد دلار است که حجم قابل توجهی است.علاوه بر این تحریم بانک مرکزی موجب ارزان تر شدن بهای نفت ایران می شود که این امر فشار مضاعفی را بر کسری بودجه ایران - هم اکنون با 20 هزار میلیارد دلار کسری مواجه است- وارد می کندتبعات تحریم بر معاملات تجار ایرانیپدرام سلطانی که از اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران است در گفت وگو با «سرمایه» تبعات تحریم احتمالی بانک مرکزی بر روابط تجاری بازرگانان ایرانی را تشریح می کند.او می گوید: «در صورتی که تحریم تنها علیه بانک مرکزی اعمال شود اگرچه تبعات منفی را بر اقتصاد ایران و جایگاه آن در بین دیگر کشورها خواهد گذاشت اما با این تحریم تبادلات پولی دولت نیز با مشکل جدی مواجه خواهد شد زیرا بانک مرکزی وجوه حاصل از تبادلات دولت مانند فروش نفت را به حساب هایی که بانک مرکزی در خارج از کشور معرفی می کند، واریز می کند.»او می افزاید: «تحریم بانک مرکزی برخی بانک های تجاری دولتی و خصوصی ایران را که در دایره تحریم قرار نگرفته اند تحت تاثیر قرار نمی دهد و آنها همچنان می توانند به عملیات بانکی خود ادامه دهند هرچند آنها نیز دچار مشکل خواهند بود.»سلطانی در پاسخ به این پرسش که آیا با تحریم بانک مرکزی که آمریکا پیشنهاددهنده آن است مبادلات ارزی ایران با یورو شدت خواهد یافت، می گوید: «این تحریم منجر به تغییر ارز از دلار به یورو نمی شود زیرا ایران مدت هاست که دلار را از بسیاری از مبادلات خود حذف کرده است.»او تحریم بانک مرکزی را اقدامی نادر ارزیابی می کند که به ندرت در جهان علیه یک کشور در نظر گرفته شده است و می گوید: «احتمال تبعیت سایر کشورها از تصمیم آمریکا بسیار است و ایران باید در روابط سیاسی و بین المللی خود تجدیدنظر کند

No comments:

Post a Comment